Przedmiar i kosztorys

Przedmiar, jak podają podręczniki do kosztorysowania, to zestawienie rodzajów i ilości robót, które są przewidywane do wykonania, wraz z ich szczegółowym opisem (lub wskazaniem podstaw do sporządzenia takiego opisu) i wyliczeniami, wykonane na podstawie dokumentacji technicznej (projekt, specyfikacje). Dodaje się przy tym wymóg uwzględniania robót w kolejności technologicznej. W przypadku ustalania ilości robót z natury używa się pojęcia „obmiar”.

Tak brzmi definicja. A jak jest w rzeczywistości?

Każdy kto choć raz opracowywał przedmiar robót wie jak pracochłonny i długotrwały jest to proces, gdy wykonujemy go z dokumentacji papierowej. Łatwiej, z mniejszym nakładem pracy i dokładniej jest gdy przedmiar wykonujemy z dokumentacji elektronicznej plików 2D w formacie DWG lub DXF. Jednak dziś możemy opracowanie przedmiaru przeprowadzić także w oparciu o model BIM 3D, będzie ono znacznie szybsze i dużo dokładniejsze.

Zacznijmy może od tego, że podstawą dobrze wykonanej wyceny oprócz wiedzy i doświadczenia kosztorysanta jest oczywiście prawidłowo wykonany model, który zawiera dane, umożliwiające opracowanie przedmiaru, a w kolejnych krokach również wyceny i harmonogramu, czyli tak samo jak w pracy na bazie projektu 2D im więcej danych w projekcie, tym proces szybszy i dokładniejszy.

Czym zatem charakteryzuje się prawidłowo wykonany model? Oto główne jego cechy:

• Prawidłowo wymodelowane przegrody budowlane, np. nie nakładające się na siebie ściany, odjęte geometrie stropów od ścian, itp.
• Prawidłowo zdefiniowane systemy, np. ściany z wszystkimi warstwami, zgrupowane wg ich funkcji i kategorii
• Prawidłowo etapowany projekt, z uwzględnieniem faz realizacji
• I przede wszystkim zawierający dane dotyczące materiałów, wymiarów elementów i ich lokalizacji

Jeżeli architekt dopilnuje powyższych wymagań, BIM przy przedmiarze robót stanowi olbrzymią przewagę. Informacje zawarte w projekcie BIM są zawsze aktualne i bardziej szczegółowe niż te, które można znaleźć w pliku CAD. Jednocześnie zestawienia ilościowe zawierają więcej informacji. Na przykład przedmiary robót zawierają szczegółowe opisy pozycji, preambuły do ​​transakcji i specyfikacje. Teraz wyobraźmy sobie, tą szczegółową informację w systemie BIM, połączoną na stałe  z obiektami 3D, na przykład ścianami, wykończeniem podłóg, instalacją wodno-kanalizacyjną itp. Aktualizacja i wprowadzanie zmian w modelu spowoduje automatyczną aktualizację ilości i wszystkiego, co jest związane z obiektem w rzeczywistym czasie.

Różnica między przedmiarem BIM, a przedmiarami robót  na podstawie dokumentacji 2D polega na metodzie ich pozyskiwania i przygotowania.

Technologia BIM:

• Kosztorysant nie musi samodzielnie analizować modelu, a otrzymuje dane wygenerowane z modelu
• Zestawienia generują się automatycznie od samego początku i są coraz dokładniejsze na każdym etapie projektu
• Wszelkie zmiany w modelu są przekładane automatycznie na zestawienia ilościowe, bez konieczności wykonywania ponownych pomiarów
• Obmiar może być w każdej chwili wysłany przez architekta do kosztorysanta
• Obmiar w BIM są generowane natychmiast, co pozwala na szybkie oszacowanie kosztów

Przedmiary robót na podstawie dokumentacji 2D:

• Do wykonania pomiarów potrzebny jest kosztorysant
• Zestawienia ilości są liczone na podstawie ręcznie wprowadzanych danych
• Kosztorysant musi ponownie wykonać całą pracę, gdy zmiany są wprowadzane przez architekta i inżynierów
• Przygotowanie przedmiaru zajmuje dużo czasu, tj. kilka dni lub tygodni

Jak widzimy, technologia BIM to duży krok w przyszłość, nie tylko pomaga sprawniej i dokładniej projektować, ale także oszacować koszty i planować inwestycje budowlane. Stanowi to znaczące usprawnienie całego procesu i oszczędza dużo pieniędzy na kolejnych etapach. Jak się często mówi zmiany wprowadzane na etapie projektu są dużo tańsze i szybsze, niż te które później należy wykonać na budowie.

Jednak jak się to przenosi na relacje projektant-producent?

Automatyczne generowanie zestawień i możliwość wysłania ich do producenta na podstawie projektu jest kluczowe w kontekście łańcucha dostaw. Informacje o tym, jakie produkty są najczęściej wybierane i używane w projektach przez architektów pozwalają estymować zapotrzebowanie na surowce do produkcji. Dane ilościowe z wykorzystanych w projektach materiałów, informacje o generowanych zestawieniach materiałów oraz możliwość korzystania z generowanych automatycznie raportów pozwalają na lepsze poznanie potrzeb rynku oraz klientów. Ponad to jeżeli dział techniczny po stronie producenta dostaje dokładne zestawienie swoich produktów od architekta, może na każdym etapie projektu wesprzeć architektów i budowę. Umożliwia to lepszą współpracę i szybszą realizację inwestycji budowlanej.