Doświadczenia producenta z realizacji cyfrowego procesu budowlanego

Dla producenta materiałów budowlanych kluczową kwestią jest, aby produkowane przez niego produkty mogły zostać najpierw poprawnie zaprojektowane, a następnie wybudowane w procesie wznoszenia obiektu.

Osiągnąć można to poprzez – w pierwszym kroku, zapewnienie odpowiedniej i aktualnej bazy danych o produktach, a w ostatnim przez dostarczenie produktów spełniających zadeklarowane właściwości. Xella Polska stara się wychodzić poza te kroki wyznaczające minimum, które są wymagane od producenta materiałów budowlanych. Najlepszym sposobem na prezentację całego cyfrowego procesu budowlanego będzie opisanie go na konkretnym przykładzie projektu pilotażowego, który rozpoczął się w 2018 roku, a zakończył w 2021.

Współpraca jest kluczowa, nie tylko w przypadku digitalizacji. Jednak jeśli chodzi o BIM, to jest ona nieodzowna. Projekt zaczął się od współpracy z inwestorem, który przekonał się do wizji kooperacji z producentem materiałów budowlanych od wczesnego etapu projektowego. Inwestycja dotyczyła wybudowania osiedla domów szeregowych w miejscowości w południowo-zachodniej części Polski. 

Aby dostarczyć architektom odpowiednie dane do projektowania za pomocą nowoczesnych narzędzi, kluczowe było stworzenie bibliotek BIM. Trzeba tutaj pamiętać o kilku rzeczach: nie można wykluczać projektantów pracujących na mniej popularnych programach (poza Autodesk Revit czy ArchiCAD), więc z pomocą przychodzą otwarte standardy typu IFC; bardzo ważna jest także spójność i aktualność danych zawartych w bibliotekach. Niedopuszczalne jest zawarcie różnych danych w katalogach, na stronie, DoP-ach czy obiektach BIM-owych. Tutaj ciężar odpowiedzialności spoczywa na producencie i wkracza w obszar digitalizacji całego przedsiębiorstwa, które jest wielkim wyzwaniem samym w sobie.

Od 2017 roku Xella Polska posiada swój własny Dział Projektowy BIM, którego jednym z zadań jest wspierania projektantów w jak najefektywniejszym wykorzystaniu materiałów w powstających obiektach. Wychodzi to poza sztywne ramy doradztwa technicznego, ponieważ zespół projektowy opracowuje modele ścian w technologiach Ytong lub Silka, które potem służą projektantom jako baza do dalszej pracy. Celem jest jak najbardziej optymalne zastosowanie wybranych przez inwestora materiałów tak, aby w czasie budowy wykorzystać korzyści, np. elementów wielkoformatowych, przyspieszających budowę i ograniczających zapotrzebowanie na ilość pracy fizycznej. 

Na etapie projektu następuje wymiana informacji (poprzez modele) pomiędzy architektem a Działem Projektowym Xella, dzięki czemu producent potrafi lepiej zrozumieć założenia projektu, a przez to optymalnie zastosować swoje materiały.

Architekt po opracowaniu wstępnej wersji projektu przesyła do Działu Projektowego swój projekt, który jest następnie nasycany bardziej szczegółowymi informacjami odnośnie wybranego materiału. Na tym etapie tworzony jest wstępny model z podziałem na konkretne elementy, dokonuje się również analizy konstrukcji lub dopasowania otworów w celu ograniczenia strat wynikających z docinania na budowie. 

Celem jest tu jak najefektywniejsze wykorzystanie materiałów na budowie, planowane już na etapie projektu. Taki model wraca do akceptacji architekta oraz inwestora, gdzie po ostatecznych zmianach może zostać wykorzystany do złożenia kompletnego zamówienia oraz zaplanowania produkcji oraz transportu i logistyki. 

Sam model 3D służy jednak jako początek dalszej pracy z nim. Wykorzystując symulacje 4D, tworzymy harmonogramy postępu prac nad ścianami oraz optymalizujemy sposób ich montażu. Jest to szczególnie istotne w przypadku elementów wielkoformatowych czy prefabrykowanych.

Na początku 2021 roku Xella wprowadziła również usługę własnego montażu ścian na budowie. Dzięki temu są w stanie zaoferować pełen zakres usług, który nazwali wall-as-a-service. Wszystkie czynności związane ze ścianą – od projektowania w BIM, przez produkcję, transport i logistykę, aż po montaż na miejscu – pochodzą od jednego podmiotu. Jednak praca nie kończy się nawet po wymurowaniu. W projekcie pilotażowym zastosowano również skan powykonawczy całego obiektu. Pozwoliło to na porównanie modelu wykonawczego ze stanem faktycznym, dzięki czemu w przyszłości będzie można lepiej optymalizować projekty na wcześniejszym etapie. Kluczowe jest w tym wypadku sprawne i bezstratne przenoszenie danych z chmury punktów i wykorzystanie ich w modelach BIM-owych. Takie skany, wraz z modelem BIM-owym możemy następnie udostępniać generalnemu wykonawcy, inwestorowi lub zarządcy budynku w przypadku większych inwestycji.

Postęp w digitalizacji budownictwa nie jest może oszałamiający na tle innych branż, jednak powoli wkracza w coraz więcej obszarów tej tradycyjnej gałęzi gospodarki. Xella Polska od początku swojego istnienia stawiała na rozwiązanie z jednej strony energooszczędne, a z drugiej innowacyjne, dlatego też naturalnym krokiem było wykorzystanie BIM-u i szerzej cyfryzacji oraz wplecenie ich w codziennych procesach.

 “Xella Polska – nowe spojrzenie na BIM z perspektywy producenta materiałów budowlanych” Paweł Górski, BIM Manager Xella Polska